“Goede communicatie is de sleutel tot succes in de zorg; docenten maken daarin het verschil”

Hoe is de samenwerking tussen HU en ROC Midden Nederland tot stand gekomen?
“Jos van der Eijk, directeur van het Gezondheidszorg College, heeft ons lectoraat benaderd. Ze merkten dat studenten moeite hadden met taal, en eerdere initiatieven zoals Taalmaatjes hadden niet voldoende impact. Er was behoefte aan een structurele en meer onderzoeksmatige aanpak. We zijn in gesprek gegaan met het voltallige MT. Dat was bijzonder, want vaak wordt taal als iets gezien dat ‘de docent Nederlands wel oppakt’. Maar hier zat het hele managementteam aan tafel. Dat toont aan dat het ROC dit serieus neemt.”

Wat is het doel van Taalsterk en meertalig aan het werk?
“We willen een omslag maken in hoe er naar taal wordt gekeken in het onderwijs. Vaak wordt taal gereduceerd tot spelling en grammatica, maar taal is veel meer dan dat. Studenten moeten zich in hun toekomstige beroep communicatief kunnen redden. Hoe schrijf je een heldere mail? Hoe voer je een goed gesprek met een patiënt of collega? En hoe kunnen thuistalen daarbij benut worden? We willen docenten helpen om taal niet als losstaand vak te zien, maar als een integraal onderdeel van het onderwijs. Taal is een middel om kennis en vaardigheden over te brengen.”

Welke impact heeft het op docenten?
“We hebben docenten uitgedaagd om kritisch naar hun eigen onderwijs te kijken. Hoe kunnen ze taal bewuster inzetten in hun vak? Veel docenten gaven bijvoorbeeld aan dat ze nooit hadden stilgestaan bij de kracht van interactie. Vaak worden studenten schriftelijk getoetst, maar wordt er weinig aandacht besteed aan hoe ze hun antwoorden formuleren. Door interactie uit te lokken, stimuleer je niet alleen taalontwikkeling, maar ook vakinhoudelijke groei. In de eerste fase van het traject zagen we docenten echt groeien in bewustwording. Maar ze gaven ook aan: ‘We voelen ons soms alleen in deze verandering. Hoe betrekken we collega’s?’ Dat heeft geleid tot de volgende stap: een groter, breder traject waarin nog meer docenten meedoen.”

Welke impact heeft het op studenten?
We zijn nog volop bezig met het vormgeven en uitproberen van taalgerichte interventies. Zo gaat een van de docenten deze periode aan de slag met het versterken van de mondelinge taalvaardigheden van studenten die een voorlichting aan kinderen gaan verzorgen bij het beroepsthema Kindertandheelkunde. Hoe breng je complexe informatie op een begrijpelijke manier over? Twee anderen richten zich op het schrijven van sollicitatiebrieven. En weer een andere collega richt zich op het versterken van informele gespreksvaardigheden die studenten op hun stageplek kunnen benutten, bijvoorbeeld in gesprek met collega’s in de koffiepauze. Dit soort praktische interventies laat studenten zien dat taal overal in hun vak een rol speelt. Het uiteindelijke doel is dat studenten communicatief competent de opleiding verlaten. Dat ze in elke situatie het gevoel hebben: ‘Ik heb een basis waarmee ik elke communicatieve situatie aankan.’

Wat maakt dit project bijzonder?
“De betrokkenheid van het hele Gezondheidszorg College. Het managementteam heeft volmondig gezegd: ‘We gaan dit aan.’ Dat is uniek. Dit project wordt breed gedragen. Daarnaast werkt het project door op meerdere vlakken. Hoe zorgen we dat meer docenten binnen het college vertrouwd raken met taalgericht (vak)onderwijs, en hoe kunnen we dat organiseren? En hoe kunnen we het werken aan taalontwikkeling bijvoorbeeld koppelen aan formatief handelen? Verder nodigen we vanuit de HU nu het ROC uit bij een nieuw project over meertalige toetsing. Dat laat zien dat de samenwerking niet alleen impact heeft binnen het project, maar ook daarbuiten.”

Wat wil je docenten meegeven?
“Elke docent doet iets met taal, bewust of onbewust. Maar áls je je bewust wordt van de effecten, kun je er nog veel meer uithalen – zonder dat het extra werk oplevert. Goede communicatie is de sleutel tot succes in de zorg. Als docenten taal een structurele plek in hun onderwijs geven, helpen ze studenten niet alleen bij hun opleiding, maar ook in hun toekomstige beroep. Het zijn uiteindelijk de docenten die het verschil maken, en dat zien we nu gebeuren bij ROC Midden Nederland. Daar mogen we met elkaar trots op zijn.”